Onze terugreis naar de Thaise grens voert wederom via Kengtung. Daar overnachten we nog een keer in het Sam YWeat guesthouse voordat we een dag later de ochtendbus naar Tachileik nemen. Aanvankelijk lijkt deze iets leger dan op de heenweg, maar we weten inmiddels dat een bus in Azië altijd vol is. Binnen enkele kilometers na het vertrek stappen er nog vele Birmezen in. Even buiten Kengtung ligt de eerste controlepost. Op de heenweg passeerden we deze punten redelijk soepel, maar alles wijst erop dat de controleurs de bussen die richting de grens met Thailand rijden aan een heel wat strenger onderzoek onderwerpen. Twee passagiers worden gesommeerd de bus te verlaten. De controleur stelt ze een paar vragen die kennelijk naar tevredenheid worden beantwoord. Het oponthoud duurt al met al ruim twintig minuten. De volgende controlepost ligt ruim twee uur rijden verderop. Ook hier komt een controleur aan boord. Alle passagiers die in het gangpad op de kleine stoeltjes zitten moeten naar buiten. Ze lijken het allemaal gelaten te ondergaan. Het is hier dagelijkse praktijk. De controles tijdens de bus- en taxiritten lijken vooral bedoeld om de bevolking in te peperen dat ze gecontroleerd worden. Geen enkele keer wordt een tas uit het bagageruim geïnspecteerd. Maar de gezichten van de controleurs staan streng en grappen worden niet gemaakt.
We verbazen ons over de papierwinkel die alleen al ons bezoek aan deze regio met zich meebrengt. Nog afgezien van onze speciale permit, die na zeven dagen verblijf al helemaal is volgepropt met stempels en parafen, gaat er op elke reis een groot papier mee waarop ook van alles moet worden ingevuld. Een taxi of bus kan niet vertrekken voordat van dat papier een kopie is gemaakt, die weer bij een of ander loket moet worden ingeleverd. Bij de guesthouses gebeurt hetzelfde. We vragen ons af wat er met al dat papier gebeurt. Vermoedelijk is een aantal mensen nog dagenlang aan het werk om dat allemaal te administreren. Het zijn de typische uitwassen van een dictatuur. We twijfelen hardop of we de rest van Myanmar wel moeten bezoeken. Aung San Suu Kyi, de vrijheidsstrijdster die al sinds twintig jaar overwegend onder huisarrest staat, vindt dat buitenlanders weg moeten blijven, omdat je met het bezoek de militaire dictatuur steunt. Dit in tegenstelling tot de Dalai Lama, die buitenlanders juist oproept om Tibet te bezoeken. Het is een lastig dilemma, want door weg te blijven benadeel je ook de bevolking, die dan geen kamers aan je kan verhuren of eten verkopen. Voorlopig stellen we de beslissing nog even uit. We reizen via Thailand richting Laos, waar al deze bedenkingen niet nodig zijn. Een dag nadat we weer in Thailand zijn, zien we een nieuwsitem op BBC World over Myanmar. Het gaat over de gevangenen die zijn gemaakt na de grote opstand in september 2007. Die zijn naar een drietal gevangenissen gestuurd in uithoeken van het land. Een ervan blijkt in Kengtung te liggen. En we vonden het nog wel zo’n vredig dorp.
