Dwalen door Batavia

Geplaatst op

De stad die nu Jakarta heet noemden wij vroeger Batavia. Dat was tijdens de Nederlandse bezetting van Indonesië, die zo’n 200 jaar heeft geduurd. De stad was opgezet naar het evenbeeld van Amsterdam, compleet met grachten en ophaalbruggen. Daarvan is vrijwel niets meer over. Na de onafhankelijkheidsoorlog tekende Soekarno voor de vernietiging en je kan de man niet helemaal ongelijk geven. Er zijn tenslotte rond de 150.000 Indonesiërs omgekomen in de periode tussen 1945 en 1949. Gelukkig is er voor de reiziger van nu, op zoek naar het koloniale verleden, nog wel wat te zien. Het oude Batavia heet tegenwoordig Kota. Het is een van de oudste wijken van Jakarta en ligt bij de haven. We reizen er naartoe met de trein, die overigens meer op een bovengrondse metro lijkt. Het is bloedheet en alhoewel tijdens de rit van vijftien minuten de ramen en deuren open staan, koelt het nauwelijks af. We lijken de enige buitenlanders te zijn. De trein is propvol en we worden door de overige passagiers met vriendelijke belangstelling opgenomen. Op het station van Kota is het een drukte van belang. We worstelen ons naar de uitgang en moeten dan nog tot twee keer toe een drukke straat oversteken voordat we in het iets rustigere voetgangersdeel terecht komen. De eerste oude panden dienen zich aan. Ze zijn in vergaande staat van verval en op een ervan herkennen we het wapen van de stad Amsterdam. Een afbrokkelende muur wordt door een stel hippe Indonesiërs gebruikt als achtergrond voor een fotoshoot. Wij wandelen verder langs een van de laatste overgebleven grachten. Het water is ronduit smerig en het stinkt er naar afval. Aan het einde van de gracht ligt de enige nog overgebleven ophaalbrug. Het is een vreemd gezicht. Vlak erachter ligt een moderne brug en loopt een spoorlijn. Toch lijkt de ophaalbrug onderhouden te worden. De bruine verf is nog niet afgebladderd en het plankier ziet er vrij nieuw uit. Het is een duidelijk vlagmoment. Met heel veel fantasie waan je je hier ergens in Amsterdam. We wandelen verder in de richting van de haven. Lekker lopen kun je hier niet, er moet regelmatig een drukke weg worden overgestoken, stoepen zijn er nauwelijks en overal ligt vuilnis. We wandelen langs het maritiem museum, dat is gehuisvest in een oud Hollands pakhuis. De haven moet iets verderop liggen, maar we belanden in een sloppenwijk. De straatjes worden steegjes en op een gegeven moment lijken we vast te lopen. Maar ook hier zijn de mensen buitengewoon vriendelijk, zoals tot nu toe overal eigenlijk. Een mevrouw wil eerst graag op de foto en wijst ons dan de weg naar de uitgang. We komen bij een houten brug waar smalle bootjes liggen. We charteren er eentje om ons de haven in te varen. Er zouden oude schoeners liggen. Al wiebelend en wankelend brengt de jongen ons tot bij een kade, waar we het bootje weer verlaten. We staan nu midden tussen rijen met Indonesische houten vrachtboten. We hadden een iets ander beeld van schoeners, maar dit zullen ze dan wel wezen. Er wordt van alles ingeladen. De werkmannen poseren gewillig voor een foto en eentje spreekt zelfs bijna vloeiend Nederlands.

Tekst loopt door onder gallery

We wandelen terug naar de wijk Kota. In het midden daarvan aan een plein ligt, behalve het oude Gouverneurskantoor, ook het Batavia Café. Het is gebouwd in de zeventiende eeuw en deed aanvankelijk dienst als koloniale villa. Nu is er een café en restaurant in gevestigd en het zou zo ongeveer de enige plek in Jakarta zijn waar je nog iets van de oude koloniale sfeer kunt proeven. Eenmaal binnen lijkt de tijd inderdaad te hebben stilgestaan. Het is een sfeervol geheel, al lijkt het meer op een Franse bistro dan een oud Hollands etablissement. We zijn volledig oververhit vanwege onze wandeling door Kota en de haven en ploffen met een zucht van verlichting in het prettig gekoelde restaurant neer. De prijzen liggen hier veel te hoog, maar we besluiten toch maar wat te eten, het is ons erfgoed tenslotte! Hollandse gerechten treffen we niet op de menukaart, maar gelukkig smaakt de pasta carbonara uitstekend. We houden het bij één biertje, de rest drinken we straks wel weer in ons eigen wijkje, waar de prijzen een stuk aangenamer zijn.

Tekst loopt door onder gallery

Nadat we hebben afgerekend, een half dagbudget armer, dwalen we nog wat door het pand. Overal aan de wanden hangen zwart-wit foto’s van beroemdheden. Onder andere de bekende foto van Churchill gemaakt door de fotograaf Karsh. We missen hier de Nederlandse invloeden, totdat we op een wand in een zijkamer zomaar ineens een portret van Koningin Moeder Emma zien, met vlak daarnaast een foto van de kroning van Juliana en een van Beatrix. Ook hangen de Nederlandse gouverneurs er. De laatste regeerde van 1936 tot 1942. Daarna was het uit met de pret.

Hieronder een filmpje dat we maakten tijdens onze oververhitte tocht door het oude Batavia.